Doelmatig fokken op dochtervruchtbaarheid

Op veel melkveebedrijven is vruchtbaarheid een van de belangrijkste redenen voor de afvoer van koeien. Bovendien is een goede vruchtbaarheid een voorwaarde voor een efficiënte melkproductie. Ondanks de lage erfelijkheidsgraad is het wel degelijk zinvol om vruchtbaarheid mee te nemen in het fokbeleid, aldus René Bos. ‘Veehouders zien best grote verschillen in vruchtbaarheid tussen dochters van stieren en bepaalde koefamilies’, merkt hij. ‘Omdat de omstandigheden voor alle dieren op een bedrijf gelijk zijn, kan het niet anders dan dat deze verschillen genetisch zijn bepaald.’

Sinds vruchtbaarheid is opgenomen in de NVI zien we een daling in de tussenkalftijd bij de Holsteins. Rond de eeuwwisseling lag die voor zwartbonte Holsteins nog rond de 415 dagen. De koeien die zijn geboren in 2015, realiseren nu een tussenkalftijd van ruim onder de 400 dagen.

René ervaart dat veehouders verschillend denken over het belang van een kenmerk als tussenkalftijd. ‘Maar of je nu streeft naar een tussenkalftijd van 380 of 420 dagen, je wilt niet dat koeien worden afgevoerd vanwege vruchtbaarheid. Of dat ze veel inseminaties nodig hebben voordat ze drachtig zijn. En altijd wil je voorkomen dat een deel van de koeien te ver uitloopt. Want juist deze koeien hebben veel invloed op de efficiëntie van de melkproductie’, legt hij uit. ‘Een vruchtbare koe is een koe die drachtig wordt op het moment dat jij dat als veehouder wil. CRV beschikt over grote hoeveelheden vruchtbaarheidsdata en berekent hiermee fokwaarden voor vruchtbaarheidskenmerken.

‘Als je het kenmerk fokwaarde dochtervruchtbaarheid meeneemt in de stierkeuze, zie je dat echt terug in de vruchtbaarheidscijfers’, legt René uit. ‘Dochters van een stier met een fokwaarde van 104 voor dochtervruchtbaarheid hebben gemiddeld een zeven dagen kortere tussenkalftijd dan dochters van een stier met een fokwaarde 100. Ook realiseren ze een 3 procent hoger non-returnpercentage, wat betekent dat minder rietjes nodig zijn per dracht.’

‘In het stierenaanbod zijn nauwelijks stieren te vinden met een fokwaarde onder de 100 voor dochtervruchtbaarheid. En allround toppers als Delta Foster PP bij zwartbont en Delta Fervent PP bij roodbont scoren 108, wat in de praktijk een 14 dagen kortere tussenkalftijd en een 6 procent gunstiger non return betekent’, geeft hij aan.

De fokwaarde dochtervruchtbaarheid is een van de drie bouwstenen van de index CRV Gezondheid. Stieren die hierop goed scoren, staan voor dochters die probleemloos produceren dankzij weinig klauwproblemen, een goede uiergezondheid en een goede vruchtbaarheid. Dat geldt niet alleen voor de stierkeuze, maar ook voor de selectie van de pinken en koeien die je inzet voor de fokkerij. CRV Fokkerij en het StierAdviesProgramma kunnen hierbij ondersteunen. ‘Zo veranker je een goede vruchtbaarheid genetisch in je veestapel en verbeter je stapje voor stapje de gezondheid en efficiëntie van je veestapel’, aldus René.

Een stier heeft met het bevruchtend vermogen al direct invloed op het drachtig worden van de koe of pink. Denk hierbij vooral aan een Bulls Eye stier, deze bevrucht immers zeer goed. Voorbeelden hiervan zijn de zwartbonte Everton, de roodbonte Jacuzzi, de Fleckvieh stier Majo en natuurlijk ook de kruisling stier Black Pete.

Daarnaast is ook het inzetten van een ‘laatste kans’ embryo een heel goede mogelijkheid om hardnekkige terugkomers toch drachtig te krijgen. De ervaring leert dat vijftig procent van deze probleemkoeien op deze manier toch drachtig wordt. Wil je hier meer over weten? Informeer er eens naar bij je specialist van CRV.