‘Ik hoef niet meer achter de koe te twijfelen welke stier ik moet pakken’

Met 120 hectare natuurland, 72 hectare regulier grasland én een loonwerktak is er ’s zomers bij familie van Leeuwen altijd wel wat te maaien, te hooien of te bemesten. Dan is er een sterke en gezonde veestapel nodig die zichzelf kan redden én overweg kan met natuurgras. Dat is de reden dat de familie in 2010 begon te experimenten met inkruisen. Naast Marius (65) en Corrie (65) van Leeuwen, zijn inmiddels ook zoon Gert-Jan (32) en zijn vrouw Sanne (32) onderdeel van de VOF. In Wassenaar runt de familie Erve Westerhof; een melkveebedrijf met 105 melkkoeien en 50 stuks jongvee. De bonte veestapel is goed voor een rollend jaargemiddeld van 9.200 kilo melk met 4,17% vet en 3,53% eiwit. Daarnaast zijn er 12 stuks vleesvee. ‘We houden eigen belgisch blauwe kalveren uit onze melkkoeien aan. Het vlees van de tweejarige dieren verkopen we aan huis’, legt Gert-Jan uit. In het weideseizoen grazen de koeien overdag in de wei, aangevuld met een stalrantsoen van graskuil, bierbostel en gerst. Het jongvee is vanaf vier maanden dag en nacht in de wei te vinden. ’s Winters bestaat het melkveerantsoen uit kuilgras, aardappelpersvezels, bietenpulp en bierbostel.

In 2010 kwamen de eerste rietjes fleckvieh het erf op. ‘Ik vind fleckvieh een mooi ras en houd van de zelfredzaamheid en robuustheid van ze. Fleckviehs doen het heel goed op natuurland. En als ze uitgemolken zijn houd je er ook nog wat aan over als ze naar de slacht gaan’, licht Gert-Jan de keuze toe. ‘In 2018 nam het inkruisen echt serieuze vormen aan toen we zijn begonnen met SAP, het StierAdviesProgramma van CRV.’ Waar daarvoor eigen inzicht de leidraad is, komt er nu meer structuur in het inkruisen. ‘Met SAP krijg je echt mooie kruisingen en krijg je duidelijk in beeld welke koe echt goed past bij welke stier”, merkt Gert-Jan. Toen Xsires crossbreeding onderdeel werd van CRV heeft de familie de kruising verbreed naar een driewegkruising met brownswiss. ‘Vanwege duurzaamheid en de harde klauwen van de brownswiss’, legt Gert-Jan uit.

‘De eerste brownswiss-vaarzen uit fleckvieh x holstein vond ik tegenvallen omdat ze te smal waren. Dit maakte het lastig om te kiezen wanneer je wel of geen brownswiss pakt’, merkt Gert-Jan. Daarom begonnen de fokkers twee jaar geleden met Fokkerijadvies achter de koe. ‘SAP is gericht op de cijfers en achtergrond. Bij Fokkerijadvies achter de koe kijkt onze fokkerijadviseur Corne van der Ven heel gericht naar hoe de koe eruit ziet en houd je ook het evenwicht in de koe. Nu hoef ik bij het insemineren niet meer te twijfelen wat de beste kruising is. Dat bevalt erg goed’, vertelt Gert-Jan enthousiast. De focus ligt daarbij op de melkkoeien. Alle pinken worden gedekt door een fleckviehstier en al deze kalveren verlaten het bedrijf.

Om nog sneller genetische stappen te maken gebruikt de familie sinds een jaar gesekst sperma bij de melkkoeien. Op basis van Fokkerijadvies achter de koe selecteert familie van Leeuwen de vijfentwintig beste melkkoeien waar gesekst sperma op gaat. ‘We kijken naar bouw van de koe, productie en lactatiewaarde’, legt Gert-Jan uit. De twintig minste melkkoeien krijgen een belgisch blauwe stier als partner. De rest van de veestapel insemineert de familie met regulier sperma.

In de oudere stal passen geen grote koeien, dus hoogtemaat is ook onderdeel van stierkeuze. Bij de keuze van holsteinstieren is vooral productie belangrijk. Op dit moment zitten Endless RF, Lunar en Prominent in het vat. ‘Omdat de gehalten bij fleckvieh nog wel eens tegenvallen willen we daar in ieder geval stieren met een plus in de gehalten’, vertelt Gert-Jan, die nu Hoeri, Megastar P, Montasio en Vulcanus gebruikt. Zijn brownswiss-sperma is net aan aanvulling toe, nu Hampton en Patrice op zijn. Ook bij brownswiss-stierkeuze is een plus op de gehalten een must voor de familie. ‘Op dit moment is het koppel nog een beetje een mengelmoes, met name in hoogtemaat. Dat ziet er een beetje apart uit, maar ik doe niet zomaar koeien weg. En als je naar het jongvee kijkt zie je het koppel al uniformer worden, dus dat heeft gewoon even tijd nodig’, vertelt Gert-Jan tot slot hoopvol én tevreden.