Voeropname bij een melkkoe wordt grotendeels bepaald door de energiebehoefte voor melkproductie (melk, vet, eiwit) en voor onderhoud en groei (lichaamsgewicht). Daarnaast spelen verschillen in activiteit en vertering van voer een rol. De voerkosten zijn meer dan 50% van alle variabele kosten om melk te kunnen produceren. Het is dus van belang om efficiënte koeien te fokken. Dat wil zeggen: koeien die hun voeropname beter benutten om melk te produceren. De inschatting is dat door verbetering van de voerefficiëntie bij melkkoeien ongeveer 2 cent per kg melk aan voerkosten kan worden bespaard. Dit is ongeveer 10% van de voerkosten. Bovendien heeft een efficiëntere benutting van het voer ook een positief effect op het milieu, omdat er dan minder broeikasgassen worden uitgestoten en er minder schaarse grondstoffen nodig zijn.
CRV meet in 2020 voeropname van ruim 1.600 koeien
Als eerste fokkerijorganisatie ter wereld is CRV twee jaar geleden gestart om op grote schaal de voeropname van melkkoeien te gaan meten op praktijkbedrijven. CRV is er namelijk van overtuigd dat er nog veel te winnen is op het gebied van het verbeteren van de voerefficiëntie via fokkerij. In 2020 zal CRV van ruim 1.600 koeien de voeropnamegegevens verzamelen met als doel om uiteindelijk de kostprijs van melkproductie te verlagen en bij te dragen aan een duurzame productie.
Verlagen kostprijs door voerefficiëntie
‘10% op de voerkosten besparen’
Metingen verhogen betrouwbaarheid fokwaarden ‘voer voor onderhoud’
Pieter van Goor, fokkerijspecialist en projectleider: ‘Twee jaar geleden is CRV gestart met het verzamelen van voeropnamegegevens op praktijkbedrijven. In juli 2017 zijn op het melkveebedrijf van de familie Alders in Overloon de voeropnamebakken, doorloopweegstation en wateropname-units geïnstalleerd. Intussen zijn er al van ruim 250 koeien veel accurate data verzameld, zoals voer- en wateropname, gewicht, productie, groei en saldo per koe per dag. Zoals verwacht, zien we grote verschillen in voerefficiëntie van 1,2 kg melk per kg drogestofopname tot 1,8 kg melk per kg droge stof. Er is een schat aan informatie verzameld. Het blijft echter niet bij dit ene bedrijf. Sinds maart van dit jaar is CRV ook voeropnamedata aan het verzamelen op het melkveebedrijf van de familie Van Gastel uit Nispen. Dit bedrijf kennen we al langer, omdat dit ook een van de tien Delta-testbedrijven is. Hier meten we dus ook de voerefficiëntie van de stiermoeders en halfzussen en volle zussen van een deel van de stieren die CRV inzet als InSire-stier.’
De data laten zien dat koeien die voer efficiënt omzetten in melk, niet alleen goed zijn voor de portemonnee van de veehouder, maar ook voor het milieu.
Drie nieuwe voeropnamebedrijven versterken fokwaarden rondom voerefficiëntie
Nog dit najaar worden er op drie nieuwe praktijkbedrijven de blauwe voerbakken geïnstalleerd. Gisteren is de installatie gestart bij de gebroeders Vroege in Dalen. Rond november is familie Duursma uit Bellingwolde aan de beurt en in december volgt de familie Meerkerk uit Emmer Compascuum. Op deze bedrijven installeren we ook waterunits en weegstations. Dit betekent dat CRV aan het einde van dit kalenderjaar op vijf praktijkbedrijven, met in totaal 1.600 koeien, voeropnamedata aan het verzamelen is. Dit is uniek in de wereld.
Samenwerken aan een efficiëntere veestapel
We hebben nu, in samenwerking met Wageningen Livestock Research, Trouw Nutrition, Schothorst Feed Research, Dairy Campus en de Vlaamse organisaties ILVO en Aveve, meer dan twee keer zoveel koeien met voeropnamedata in vergelijking met 2014. Dit zorgde ervoor dat de betrouwbaarheid van de genomische fokwaarden voor voerefficiëntie (BVK) gemiddeld toenam van 18% in 2014 naar inmiddels 46%. De komende jaren groeit de hoeveelheid voeropnamedata nog verder, omdat er continu gemeten wordt op de bovengenoemde onderzoeksbedrijven en de vijf praktijkbedrijven van CRV. De CRV-praktijkbedrijven voor voeropname zetten ook op grote schaal CRV-stieren in, zodat de stieren met dochters aan de melk al veel sneller een hoge betrouwbaarheid hebben voor voerefficiëntie.
In de komende vijf jaar wil CRV 5.000 koeien met voeropnamedata aan de referentiepopulatie toevoegen. De genomische fokwaarde voor voerefficiëntie van de InSire-stieren zal dan stijgen naar ongeveer 60%.