Bedrijfsadviseur en melkveehouder Niels Achten over voerefficiëntie

‘Veel van de veehouders die zich laten adviseren door Liba hebben een relatief intensieve bedrijfsvoering. Ze moeten daarom een belangrijk deel van het voer aankopen en merken direct de gevolgen van de voerprijsstijgingen in het afgelopen jaar. Daarbij stimuleerde de hoge melkprijs veehouders om voer om te zetten in zo veel mogelijk melk. Wij hebben een rekentool ontwikkeld waarmee veehouders het voersaldo (dat wil zeggen: melkopbrengsten min voerkosten) op hun bedrijf kunnen volgen en vergelijken met dat van collega’s. Daar maak ik bij de bedrijfsadvisering veel gebruik van. Deze tool berekent ook de voerefficiëntie als kg (meet)melk per kg ds voer. Dit kengetal heeft immers grote invloed op het voersaldo.’

‘We zien in de praktijk grote verschillen in voerefficiëntie tussen bedrijven. Nu zijn omstandigheden op bedrijven natuurlijk niet direct vergelijkbaar. Zo zal een veehouder met een extensief bedrijf meer ruwvoer in de koeien willen steken dan een veehouder met een intensief bedrijf, met als gevolg een wat lagere melkproductie en voerefficiëntie. Maar ook tussen bedrijven met een vergelijkbare bedrijfsvoering zien we verschillen. Dit geeft aan dat veel veehouders nog mogelijkheden hebben om de voerefficiëntie op hun bedrijf te verhogen.’

‘De efficiëntie waarmee een koppel koeien voer omzet in melk is het resultaat van het management van de veehouder. Als de koeien gezond zijn, goed in hun vel zitten, een laag celgetal hebben en vlot lopen, zit het met de voerefficiëntie meestal wel goed. Ook een goede vruchtbaarheid - dat wil zeggen een passende tussenkalftijd - draagt bij aan een hoge voerefficiëntie. Verse koeien produceren immers efficiënter dan oudmelkte koeien. Bij een hoge melkproductie per koe is de voerefficiëntie eigenlijk altijd ook hoog. Dat komt omdat hoogproductieve koeien relatief minder voer nodig hebben voor lichaamsonderhoud. En natuurlijk is een kloppend rantsoen een essentiële voorwaarde om koeien het voer efficiënt te laten benutten.’

‘Naast een direct financieel belang, hebben veehouders ook een indirect belang bij een goede voerefficiëntie. Dit kengetal zegt namelijk ook iets over de duurzaamheid van de bedrijfsvoering. Efficiënt producerende koeien benutten schaarse grondstoffen goed voor de productie van voeding voor de mens. Daarbij hebben koeien met een hoge voerefficiëntie ook een hoge stikstofefficiëntie wat zich vertaalt in lagere stikstofverliezen per kg melk. De efficiëntie waarmee voer wordt omgezet in melk is bovendien direct gekoppeld aan de koolstofvoetafdruk per kg melk. Zuivelverwerkers gaan steeds meer sturen op dit kengetal en bedrijven die goed scoren financieel belonen. Met deze ontwikkeling neemt het economisch belang van een goede voerefficiëntie alleen maar verder toe.’